Wat is natuurontwikkeling?
Natuur en ontwikkelen is dat strijdig? Natuur is toch spontaan, dus als planten en dieren vanzelf komen, ontwikkelt zich natuur? Zeker, er is altijd een ontwikkeling, maar Ecoplan helpt die snel in de gewenste richting. Heel snel. Ecoplan schept de voorwaarden, zodat rijke levensgemeenschappen ontstaan. Zo wordt de natuur uitbundig en boeiend.
Een goed voorbeeld van het ontwikkelen van natuur door mensenhanden, zijn de Oostvaardersplassen. Dit gebied heeft zich in zeer korte tijd ontwikkeld tot een prachtig natuurgebied met een ongekende rijkdom aan planten- en vogelsoorten.
Natuurontwikkeling is echter niet alleen weggelegd voor grote organisaties met grote reservaten zoals de Oostvaardersplassen. Ook dichter bij huis, in de dagelijkse leefomgeving, kan er iets aan natuurontwikkeling gedaan worden.

Hoe gaat dat?
Aan het begin van een project doet Ecoplan onderzoek naar de bestaande abiotische factoren. De bodem speelt een belangrijke rol bij het tot stand komen van biodiversiteit. Hoe voedselrijker de grond, hoe minder soorten. De beschikbaarheid van water wordt ook bekeken. Daarna gaat Ecoplan te rade welke flora en fauna oorspronkelijk in het gebied thuis horen. We kunnen bepalen welke potenties het gebied heeft. In een ontwerp kunnen de oorspronkelijke abiotische factoren, door middel van natuurbouw, soms worden gerestaureerd. Dan volgt de natuur vanzelf, maar als dat nodig is kunnen gebiedseigen planten ook worden ingezaaid. We spreken van enten.
Dan begint de natuur zich te ontwikkelen en bepaalt zelf wel wat er wel en niet gaat groeien. Begeleiding en beheer is dan nog wel nodig, met name in de kleinere gebieden. Hoe groter het terrein hoe groter de zelfredzaamheid. Vooral in terreinen met een recreatieve functie is het belangrijk, dat de ontwikkelingen geëvalueerd worden en dat er zorgvuldig in het natuurlijke proces wordt bijgestuurd. Het is de bedoeling dat de beheersactiviteiten langzamerhand teruglopen.

Natuurbouw
Natuur is wat spontaan groeit. Zonder mensen? Ho! We kunnen planten en dieren helpen om samen echte natuur te ontwikkelen. Dat heet natuurbouw. Ecoplan schept de voorwaarden voor een uitbundige ontplooiing van de natuur. Om de juiste omstandigheden voor te scheppen, is het noodzakelijk om eerst met natuurbouw - natuurtechnische milieubouw - te beginnen. Natuurbouw is het bewust veranderingen aanbrengen in de fysische omgeving om de ontwikkeling van (half-) natuurlijke vegetaties mogelijk te maken. Daarbij wordt er bewust grond afgegraven, opgeschoven, opgebracht of onder water gezet. Een bepaalde situatie verdwijnt en wordt omgezet in een andere. Wanneer bodem en waterhuishouding op de juiste wijze worden aangepast, kunnen zich uiteindelijk zeer veel verschillende planten- en diersoorten vestigen.
Welke beheerder heeft er nu belang bij een grote productie van gewas? Op de meeste plaatsen is de bovengrond - de teeltlaag - bemest en relatief voedselrijk. Op deze voedselrijke grond gedijt vooral ruige vegetatie van snel groeiende kruiden. De ondergrond is meestal ongestoord, of te wel niet door de mens beïnvloed. Wanneer die meer voedselarme grond boven komt te liggen, groeien de gewone (on)kruiden minder snel en neemt daardoor de onderhoudsintensiteit af. Een andere bijkomend voordeel is, dat de zeldzame, aantrekkelijke bloeiende inheemse soorten terug komen.
Door het bodemoppervlak gevarieerd te ontgraven komen de verschillende grondsoorten die in de ondergrond aanwezig zijn aan de oppervlakte. Daarmee ontstaan grote verschillen in voedselrijkdom, waardoor vervolgens de variatie in plantengroei toeneemt. Ook met de vrijkomende grond kan weer milieuvariatie worden gerealiseerd. Door ophogingen te creëren, zodanig dat de meest schrale grond bovenop komt te liggen, ontstaan er schrale hellingen waarop zich interessante vegetaties kunnen ontwikkelen.